Những dự án tiền điện tử liên tục mở rộng các chức năng cũng như tính năng mới. Và để những kế hoạch này thực thi thành công thì trước hết cần phải chắc chắn rằng nó không ảnh hưởng xấu đến hoạt động của blockchain. Và lúc này, người ta sẽ dùng đến testnet. Vậy testnet là gì? Cách nó hoạt động ra sao?
1. Testnet là gì?
Testnet là một blockchain phiên bản thay thế được dùng cho mục đích thử nghiệm mà không dùng đến tiền tệ thực tế. Testnet là viết tắt của testing network – mạng thử nghiệm. Chính vì vậy, những thay đổi được thực hiện trên testnet sẽ không ảnh hưởng tới blockchain chính.
Thông thường, testnet được những nhà phát triển sử dụng. Ngoài ra, một số người dùng cũng được mời sử dụng để hỗ trợ thử nghiệm những tính năng mới. Đây là một công cụ quan trọng để phát triển những đồng tiền điện tử.
2. Đặc điểm của testnet
Testnet sẽ sử dụng coin điện tử của riêng nó, cũng là bản sao trên tài sản gốc của các chuỗi. Khi người dùng tương tác với testnet sẽ không ảnh hưởng đến các blockchain công khai của những đồng coin điện tử ban đầu. Testnet nằm ngoài hệ thống blockchain tự nhiên và đặt mình trên các mạng thử nghiệm. Và nó cũng là nơi tất cả token sẽ được kiểm tra mà không ảnh hưởng gì đến blockchain chính.
Đối với những phiên bản thay thế blockchain testnet, các lập trình viên sẽ tạo ra khối genesis khác biệt so với blockchain chính. Thông qua những khối này người ta có thể đánh dấu những khối mới để ngăn chúng bị thêm vào những blockchain đang hoạt động – còn gọi là mainnet. Chính vì điều này, tiền điện tử sẽ không thể chuyển từ một chuỗi khối đang hoạt động qua một mạng thử nghiệm hay ngược lại. Nhờ vậy, những lập trình viên và nhà phát triển có thể đảm bảo được hai blockchain hoàn toàn tách biệt và không ai có thể gian lận để trục lợi được.
Một đặc điểm khác mà testnet sở hữu là thuật toán khiến điều chỉnh độ khó trong việc khai thác tiền được giới hạn và nó không thể tăng lên. Qua đó, khai thác coin trên testnet rất dễ dàng và sẽ làm mất giá trị của những đồng tiền thu được.
Ngoài những chi tiết trên thì Testnet và Mainnet (blockchain công khai) giống hệt nhau để đảm bảo thử nghiệm có ý nghĩa và tác động dự đoán chính xác trên blockchain công khai.
3. Mục đích của testnet
Hãy xem Testnet là một bản sao của blockchain gốc của đồng coin điện tử. Và nó được ra đời để phục vụ cho hai mục đích trọng yếu:
– Cho phép thử nghiệm những triển khai mới tại những giao thức tiền điện tử, đồng thời ngăn chặn những nguy cơ ảnh hưởng đến hiệu suất của những đồng tiền này.
– Cho phép những nhà phát triển add thêm một vào giao thức vào các ứng dụng miễn phí.
Những hoạt động được thực hiện trên testnet không có bất kỳ tác động gì đến blockchain gốc. Với những bản sao của blockchain, những nhà phát triển sẽ phải tạo ra những khối genesis gần giống hệt nhau và được phân biệt với blockchain ban đầu. Và nhờ vậy, những khối này và tiền điện tử trên testnet sẽ được đánh dấu, như đã đề cập ở trên.
Ngoài ra, cơ chế này giúp tách hai blockchain và dễ dàng ngăn chặn sự nhầm lẫn chuyển tiền qua blockchain lúc đầu. Tức là, những đồng tiền từ testnet sẽ không bao giờ có cơ hội được chuyển qua mạng chính (mạng gốc). Và nó đã giải quyết được câu chuyện nhiều người gian lận.
Bên cạnh đó, một câu chuyện khó khăn khác cũng được giải quyết với testnet, đó là sự phức tạp trong khai thác coin. Các testnet hiện tại được thiết lập với yêu cầu là không làm hoạt động khai thác tiền điện tử khó khăn hơn. Chính vì vậy, việc khai thác coin trong testnet trở nên dễ dàng hơn cả, đến nỗi testnet hủy bỏ giá trị những đồng coin được tạo ra.
Tuy nhiên, quay lại với những mục đích của testnet, để làm được những điều đó thì ngoài những điểm nêu trên, nó hoàn toàn tương đồng với blockchain chính để chắc chắn rằng nếu một hoạt động nào triển khai trên blockchain chính cũng sẽ hoạt động trơn tru như trên testnet.
4. Lừa đảo với testnet
Ngày nay, việc mua bán giao dịch Bitcoin không phải là hiếm nữa. Rất nhiều giao dịch diễn ra trong ngày và chính vì nó quá sôi động nên việc lừa đảo qua testnet không phải là điều gì lạ lùng. Chính vì vậy, bạn hãy cẩn trọng và chỉ mua Bitcoin tại những sàn giao dịch uy tín hoặc những người quen biết hoặc hoàn toàn đáng tin cậy.
Nếu muốn mua bán tiền điện tử, chúng tôi khuyên rằng bạn nên tìm một sàn giao dịch thật đáng tin cậy. Vì hiện tại, có rất nhiều trường hợp lừa đảo với testnet.
Và để tránh bị lừa đảo tại ví testnet, chúng tôi có những lời khuyên như sau:
- Nếu bạn mua tiền điện tử, hãy chắc chắn rằng ví bạn nhận tiền không phải là một ví testnet.
- Nếu bạn mua tiền điện tử, luôn cẩn trọng nếu ai đó bán cho bạn với giá siêu thấp so với thị trường hiện tại. Vì rất có thể đó là scam.
- Đừng đồng ý nếu ai đó đề xuất tạo ví cho bạn. Rất có thể họ sẽ tạo một ví testnet, tức là bạn sẽ sở hữu một ví không có giá trị tiền tệ. Và cũng có khả năng họ sẽ tạo một ví multisig và sau đó gửi tiền đến ví khác, nơi mà bạn không thể kiểm soát.
- Và đơn giản nhất, nếu ai đó nói họ chỉ có thể gửi tiền nếu bạn cho họ địa chỉ ví testnet thì yay, đó là một trò đùa.
Nếu bị lừa, bạn hãy báo cáo hành vi lừa đảo đó lên nền tảng bạn đang sử dụng, ví dụ như ví điện tử hoặc sàn giao dịch.
5. Cách nhận biết ví testnet
Điều dễ nhận biết nhất là khi biểu tượng bitcoin (hoặc đồng tiền tương ứng) trên ví điện tử của bạn chuyển sang màu xám. Hoặc sẽ xuất hiện một icon hình chiếc bình và dòng chữ TESTNET. Và đó chính là ví testnet.
Nếu ví của bạn là ví testnet thì bạn chỉ có thể giao dịch với những ví testnet khác. Và dĩ nhiên, ví này không hề liên quan và cũng không nắm giữ những đồng tiền thực tế nên nếu giao dịch tiền với ví testnet thì sẽ không thể biến tiền trên ví này thành tiền có giá trị được.
Thêm một dấu hiệu nhận biết nữa là những địa chỉ ví này đều bắt đầu với kí tự m hoặc n. Hoặc, ví Bitcoin livenet sẽ bắt đầu với kí tự 1, 3, bc1; và Bitcoin cash sẽ bắt đầu với bchtest. Bạn sẽ không thể gửi tiền trên testnet đến livenet và ngược lại.
Vậy có nên dùng Testnet?
Đáp án là có, vì đối với người dùng, đây là một nơi để bạn trải nghiệm trước khi giao dịch thực sự. Vì nó có những tính năng tương tự blockchain thật nên nếu bạn chưa sẵn sàng bỏ tiền ra giao dịch coin thật thì có thể dùng testnet làm nơi luyện tập. Tại đây, bạn có thể nghiên cứu các đồng coin, phương thức đầu tư và ti tỉ thứ khác liên quan tiền điện tử.
Thậm chí, một số dự án testnet còn có cơ chế thưởng cho người dùng phát hiện lỗi. Nhiều người đã tìm kiếm điều này để kiếm thêm thu nhập cho chất xám của mình.
Lời kết
Nói chung, testnet là một phiên bản thử nghiệm thay thế của blockchain gốc và có nhiều công dụng cho dự án phát triển và cả người dùng. Tuy vậy, có nhiều người dựa vào testnet để trục lợi thông qua việc gian lận và lừa lọc. Nếu hiểu rõ bản chất và tìm hiểu kỹ về testnet, bạn sẽ có nhiều cơ hội để kiếm tiền từ hệ thống này.
