Thời gian qua, Bitcoin đã làm mưa làm gió trên thị trường tài chính vì giá không ngừng tăng cao và dao động đều ở ngưỡng giá cao (hơn 1000 tỷ VNĐ). Và để sở hữu đồng Bitcoin, chúng ta không chỉ có cách duy nhất là giao dịch mua bán trên các sàn. Thực tế, chúng ta có thể đào Bitcoin. Vậy đào Bitcoin là gì? Có nên đào Bitcoin không và ưu cũng như nhược điểm của phương pháp này là gì?
1. Đào Bitcoin là gì?
Đào Bitcoin là công việc khai thác đồng Bitcoin mới để đưa nó vào lưu thông. Đào Bitcoin còn gọi là khai thác Bitcoin, những người thợ đào khi khai thác thành công sẽ nhận được khoản tiền hoa hồng trích từ đồng Bitcoin họ khai thác được. Công việc này sẽ giúp ích cho tính bền vững của Blockchain.
Để đào Bitcoin thành công, thợ đào cần đầu tư một nguồn vốn cho hệ thống máy tính và phần cứng cũng như phần mềm. Những thiết bị này sẽ phục vụ cho việc tạo ra sức mạnh tính toán để giải các phương trình toán học. Những câu đố tính toán rất phức tạp và yêu cầu thợ đào cần có một sức mạnh tính toán lớn để cạnh tranh.
Chính vì nó tiêu tốn một nguồn năng lượng lớn và cần tiền đầu tư thiết bị, rất nhiều thợ đào tham gia vào một nhóm đào Bitcoin để khai thác nhanh hơn và năng suất hơn. Bù lại, lợi nhuận kiếm được sẽ chia sẻ với nhiều người.
2. Tầm quan trọng của việc đào Bitcoin?
Để hiểu rõ tầm quan trọng của việc đào Bitcoin, hãy quay ngược trở lại cách Bitcoin được hình thành. Bitcoin được thiết lập bởi những giao thức blockchain thông qua các trình xác thực. Chính vì vậy, thợ đào Bitcoin cần giải những thuật toán phức tạp để thêm những khối mới vào mạng Blockchain, từ đó giao dịch Bitcoin được hình thành. Và họ – những người khai thác sẽ được thưởng hoa hồng dựa trên những gì họ khai thác được.
Trước khi mỗi một giao dịch Bitcoin được thêm mới vào blockchain thì được gửi đến “mempool” – nơi mà những giao dịch chờ được xử lý sẽ tập trung ở đó để chờ được thêm vào khối. Những thợ Bitcoin sau đó sẽ “gom” những giao dịch đang chờ và kết hợp lại để tạo nên một “khối” giao dịch.
Các thợ đào Bitcoin sẽ cạnh tranh với nhau khá “khốc liệt” để hệ thống của họ được chọn và ghi lại những giao dịch trong khối kế tiếp được đưa vào mạng. Cách tốt nhất để được chọn đó là giải các phương trình, thuật toán nhiều nhất có thể. Và để làm được điều đó, họ cần có một hệ thống thiết bị công suất lớn và nguồn nhân lực vận hành.
Và với công đoạn như vậy, việc đào Bitcoin giúp ích rất nhiều cho hệ thống Bitcoin cũng như cộng đồng người dùng Bitcoin.
Đầu tiên, Bitcoin hoạt động dựa trên cơ sở PoW, tức là ngăn chặn việc có ai đó phá vỡ hệ thống Bitcoin hoặc tạo ra một đồng Bitcoin mới ngay từ lúc đầu. Các thợ đào Bitcoin cần đốt cháy nguồn năng lượng tính toán cho mỗi một lần thử khác nhau và cố gắng chớp lấy cơ hội để khai thác được đồng Bitcoin đó. Nói chung, việc đào Bitcoin sẽ đem lại tiền thưởng cho những thợ đào. Và phụ thuộc vào chiến lược khai thác để xem người thợ đó có lợi nhuận không vì khoản tiền đó tuy lớn nhưng chi phí khai thác cũng không hề nhỏ.
Tiếp theo, đào Bitcoin khiến lịch sử giao dịch Bitcoin bất biến. Điều này có nghĩa là việc khai thác Bitcoin duy trì tính bảo mật cho Blockchain. Trong trường hợp có ai đó cố gắng thay đổi blockchain, họ sẽ phải lặp lại tất cả những gì đã diễn ra trên chuỗi đó thì mới khôi phục và sử dụng được. Và việc có các thợ đào liên tục thiết lập trên blockchain sẽ ngăn chặn việc đánh cắp này. Vì nếu ai đó muốn thay đổi giao dịch thì phải được 51% máy trong mạng chấp thuận. Hoặc có một cách khác là tấn công 51% máy còn lại. Đó là điều bất khả thi.
3. Đào Bitcoin tiêu tốn bao nhiêu năng lượng?
Trong lịch sử, Đại học Cambridge đã từng vận hành thử một công cụ đo lường năng lượng mạng của Bitcoin vào thời điểm năm 2015. Thực tế thì Bitcoin cũng cho phép tất cả mọi người nhìn thấy năng lượng băm dùng cho mạng Bitcoin và đo với số lượng băm/giây của mạng đang hoạt động.
Người dùng hoàn toàn có thể ước tính được công suất điện mà họ họ tiêu thụ cho việc thực hiện những phép băm này thông qua năng lượng của phần cứng khai thác mà họ sử dụng.
Mỗi năm, năng lượng tiêu thụ cho việc khai thác Bitcoin tiêu tốn khoảng 77,78 terawatt giờ (theo Digiconomist). Và tại Hoa Kỳ, người ta ước tính 1 máy tiêu thụ cho việc khai thác Bitcoin trong 1 giờ đủ để 2 triệu dân dùng điện trong 2 ngày. Như vậy, việc khai thác Bitcoin đang tiêu tốn quá nhiều năng lượng. Chính vì vậy, nó đã bị cấm ở Trung Quốc và bị hạn chế ở một số nơi.
4. Ưu điểm và nhược điểm của việc đào Bitcoin:
4.1. Ưu điểm:
Ưu điểm rõ ràng nhất của việc đào Bitcoin là người thợ đào có thể quyết định họ muốn có bao nhiêu tài sản và không cần lo lắng nó bị rủi ro như khi giao dịch. Thứ hai, đào Bitcoin ngăn chặn việc phát hành tiền giả, vì bản thân Bitcoin đã là một đồng coin bảo mật tốt. Việc khai thác Bitcoin góp phần duy trì blockchain bảo mật đó.
Tiếp theo, người dùng chỉ phải trả một khoản phí nhỏ cho việc xử lý giao dịch. Còn đối với phương thức khác, họ sẽ phải trả những khoản phí lớn hơn vì nhiều phương thức thanh toán đa quốc gia hơn. Ngoài ra quá trình xử lý sau khai thác sẽ cực kỳ nhanh chóng vì không phải thông qua bên thứ ba nào cả.
Và quan trọng hơn, bạn sẽ không phải chịu rủi ro lớn cho biến động thị trường như việc giao dịch mua bán trực tiếp trên các sàn. Đồng thời, việc đào Bitcoin đóng góp rất lớn vào việc duy trì blockchain của mạng. Khiến Bitcoin ngày càng bền vững hơn.
4.2. Nhược điểm:
Mặc dù thợ đào có thể kiếm được nhiều tiền khi khai thác Bitcoin nhưng những gì họ phải bỏ ra không hề nhỏ. Một dàn thiết bị khổng lồ, một nguồn điện chạy hết công suất, những phần mềm chuyên dụng,… là tối thiểu những gì họ cần bỏ ra. Nhưng chưa chắc, họ có thể khai thác thành công 1 đồng coin vì sự cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Ngoài ra, công nghệ blockchain phụ trách quá trình cũng không đơn giản và cần phải xử lý kịp thời. Quá trình này cũng mất khá nhiều thời gian để xử lý. Nếu thợ đào hoạt động đơn lẻ, rất khó để cạnh tranh lại những tổ chức đào coin hay những team đào đông nguồn lực.
Cuối cùng, sự biến động của thị trường ít nhiều sẽ gây ảnh hưởng đến những thợ đào. Giả sử vừa khai thác xong một đồng coin và nó bị rớt giá thảm bại thì phần trăm họ nhận được cũng rớt giá theo. Và rõ ràng, số tiền đó sẽ không đủ trả tiền điện, nhiên liệu, máy móc.
Lời kết:
Với những ưu và nhược điểm của việc khai thác Bitcoin, chúng tôi khuyên bạn nên cân nhắc thật kỹ trước khi đầu tư một sức mạnh tính toán khổng lồ, bao gồm thiết bị và nhân lực. Ngày nay, bạn có thể tham gia đào Bitcoin cùng một cộng đồng khai thác Bitcoin để chia sẻ rủi ro và dễ dàng tìm kiếm lợi nhuận. Vì lượng coin còn lại không nhiều nên thuật toán khai thác sẽ ngày càng phức tạp hơn. Việc khai thác theo đội nhóm sẽ giúp bạn làm việc thuận lợi hơn rất nhiều!